Dựa trên Cơ sở dữ liệu khảo sát sức khỏe và dinh dưỡng quốc gia (NHANES), sỏi thận chiếm khoảng 10% dân số, trong đó tỷ lệ mắc ở nam giới là 10,6% và ở nữ là 7,1%. Mặc dù tỷ lệ mắc sỏi thận trong thời kỳ mang thai là không cao nhưng nó luôn rình rập mối nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Vào thời kỳ mang thai sẽ có sự thay đổi rất nhiều về sinh lý của các thai phụ. Do đó, yếu tố nguy cơ tạo sỏi của phụ nữ có thai cũng không giống như người bình thường. Vậy các yếu tố nguy cơ gây sỏi ở phụ nữ mang thai bao gồm những gì?
Yếu tố nguy cơ tạo sỏi
Việc thay đổi sinh lý dẫn đến tăng nồng độ Canxi, oxalat, acid uric, natri trong nước tiểu ở phụ nữ có thai. Nồng độ các chất này tăng là nguyên nhận chủ yếu khiến hình thành nên sỏi.
Ngoài ra, theo khảo sát, thống kê thành phần nước tiểu 24h ở phụ nữ có thai thì thành phận citrat niệu cũng tăng cao. Thông thường nồng độ citrat niệu tăng sẽ giúp ức chế tạo sỏi oxalat. Tuy nhiên, citrat lại làm tăng pH nước tiểu, thay đổi nồng độ bão hòa của Canxi photphat. Chính điều này đã giúp tỷ lệ sỏi Canxi photphat chiếm đến 75% (Thông thường sỏi chiếm tỷ lệ cao là canxi oxalat, chiếm 80%)
Có đến 90% phụ nữ có thai mắc tình trạng thận ứ nước tạm thời. Tình trạng này chủ yếu xảy ra ở những tháng cuối của thai kỳ, đôi khi cũng xảy ra ở 3 tháng đầu của thai kỳ. Tử cung căng, giãn to gây chèn ép niệu quản và bàng quang, cản trở đường dẫn tiểu. Dòng nước qua thận chảy chậm, tạo nhiều dòng nước tĩnh, các chất khoáng lại càng có cơ hội lắng đọng. Hình thành nên sỏi.
Xem thêm:
Trong thời kỳ mang thai, thai phụ thường bổ sung canxi tổng hợp. Việc bổ sung canxi vừa để cung cấp cho sự hình thành của thai nhi vừa giúp làm giảm nguy cơ tiền sản giật và tăng huyết áp cho mẹ. Tuy nhiên, bổ sung quá nhiều canxi làm tăng bài tiết canxi niệu. Nồng độ canxi quá cao chính là nguyên nhân chủ chốt gây ra sỏi. Vì vậy, khi mang thai cần cân nhắc, xem xét liều lượng bổ sung cho thích hợp. Cần chú ý đến tiền sử gia đình và cơ địa của bản thân. Từ đó cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ để bổ sung một lượng thích hợp canxi.
Làm cách nào để phòng ngừa sỏi thận khi mang thai?
Cách tốt nhất là uống nhiều nước. Mỗi ngày nên uống ít nhất 2.5 lít nước. Chia thành 8-10 cốc nước mỗi ngày.
Trong thời gian thai kỳ, bạn đặc biệt cần chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày. Khuyến cáo nên ăn giảm muối, đặc biệt là tránh các loại đồ ăn vặt và thức ăn chứa hàm lượng muối NaCl cao.
Bổ sung thêm nhiều trái cây, rau củ có nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất. Mỗi ngày uống 1 cốc nước cam/chanh giúp phòng ngừa sỏi thận và bổ sung thêm các vitamin, nguyên tố vi lượng cần thiết cho mẹ và bé. Đặc biệt lưu ý, chỉ nên uống nước cam/chanh vào buổi sáng sau khi ăn khoảng 30 phút. Khuyến cáo không nên uống vào buổi tối.
Ngoài ra việc tập thể dục thể thao nhẹ nhàng, điều độ giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường bài tiết các chất độc hại ra ngoài cơ thể.
Nguồn: Kidney stones during pregnancy: http://booksc.org/ireader/23456102
